Η συνέντευξη της Πάολας Ρεβενιώτη
στο τελευταίο τέυχος του Dazed & Confused
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80, η Πάολα Ρεβενιώτη, transgender καλλιτέχνιδα και ιερόδουλη, εξέδιδε το τρανς-αναρχικό fanzine To Κράξιμο.
Χρηματοδοτούμενο από τα χρήματα που έβγαζε ως πόρνη, το περιοδικό Κράξιμο πρωτοστάτησε στον αγώνα υπέρ των δικαιωμάτων των γκέι και των τρανς, συνδυάζοντας στις σελίδες του συνεντεύξεις ελλήνων ποιητών και διανοουμένων, συνεντεύξεις διαφόρων μικρό-απατεώνων των αθηναϊκών δρόμων, και φωτογραφικό υλικό από την ζωή της ίδιας της Πάολα – εικόνες που έχουν συγκριθεί με την δουλειά του Larry Clark και του Walter Pfeiffer.
Σήμερα, συνεχίζει την καλλιτεχνική της πορεία και τον ακτιβισμό, με τα ντοκιμαντέρ που γυρίζει στην Αθήνα, 'The PaolaProjects'. Η παρακάτω συνέντευξη είναι από το τεύχος Μαΐου του περιοδικού Dazed & Confused.
"Γεννήθηκα το 1959 στον Πειραιά -ιστορικό μέρος. Καπετάνιοι και έμποροι από τα νησιά του Αιγαίου, συγκεντρώνονταν γύρω από το μεγάλο λιμάνι, με τα νεοκλασικά σπίτια, ενώ από την άλλη πλευρά της πόλης βρισκόταν η Τρούμπα, η γειτονιά με τα καμπαρέ, τα παλιά πορνεία, και τους κινηματογράφους που έπαιζαν ερωτικές ταινίες μετά το ηλιοβασίλεμα. Το αμερικανικό ναυτικό ήταν αγκυροβολημένο στα ανοικτά των ακτών. Ο πατέρας μου δούλευε σε ένα εργοστάσιο και η μητέρα μου ήταν κομμώτρια."
"Θυμάστε την Tadzio, από τον 'Θάνατο στη Βενετία'; Έτσι ακριβώς έμοιαζα τότε, με τα μακριά ξανθά μου μαλλιά. Τα αγόρια του Πειραιά δεν ήταν μαλθακά σαν τους Αθηναίους. Ήξεραν πώς να αποπλανούν.. "
"Θυμάμαι τη γιαγιά μου να μου δείχνει ένα κομμάτι γης, ένα καλοκαίρι, και να μου λέει: «Αυτό μια μέρα θα είναι δικό σου» -μια μικρή αυλή, όχι τίποτα, αλλά στα μάτια τα δικά μου φάνταζε δάσος. Για την οικογένεια του πατέρα μου, όμως, ήταν μια κληρονομιά που δεν μου άξιζε. Ήμουν «αδερφή» -ντροπή μεγάλη για αυτούς. Ήθελα να ζήσω ελεύθερα και να ξεφύγω από αυτό το οικογενειακό περιβάλλον, γι 'αυτό και κατατάχθηκα στο Ναυτικό.
"Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία μιας σωστής εκπαίδευσης, μα στη ζωή μου γνώρισα εξαιρετικούς ανθρώπους, και μορφωνόμουν από αυτούς."
"Ξεκίνησα το δικό μου πειρατικό ραδιόφωνο στα Εξάρχεια με χρήματα από την δουλειά μου ως πόρνη. Άρχιζα δουλειά στις εννέα το βράδυ και μέχρι τις 11 είχα περίπου 25 πελάτες, πράγμα που μεταφράζεται χρηματικά στο να «τρέχει» ο σταθμός από τα μεσάνυχτα, έως τις 5 το πρωί."
"Πάντα έπαιζα σκληρά με την αστυνομία. Με συνέλαβαν δύο φορές για το σταθμό - την πρώτη φορά πρόλαβα να κρύψω τον εξοπλισμό σε κάποιους κομμουνιστές γείτονες. Όλη η Αθήνα άκουγε την «τρελό Πάολα». Με έπαιρναν τηλέφωνο, ξεκινούσαμε φιλοσοφικές συζητήσεις στον αέρα, κανονίζαμε μέχρι και ραντεβού στα τυφλά. Μου έκαναν έξωση από το διαμέρισμά μου, γιατί κάθε βράδυ σύχναζαν εκεί δεκάδες αγόρια, κάνοντας θόρυβο."
"Άρχισα το περιοδικό μου, Το Κράξιμο, γιατί υπήρχε έντονη η ανάγκη να ακουστεί μια διαφορετική φωνή. Ήταν άγριες εποχές τότε: η αστυνομία συλλάμβανε τις τραβεστί για πλάκα. Όταν είναι παράνομο να είσαι ο εαυτός σου, δεν έχεις καμία άλλη επιλογή από το να αντεπιτεθείς. Δημοσίευσα εκθέσεις αστυνομικής βαρβαρότητας και βίας - θυμηθείτε δεν υπήρχε internet τότε."
"Ήταν συντηρητικές εποχές.. Οι άνθρωποι φώναζαν πράγματα στον δρόμο όπως «πόρνη», «απόβρασμα», «Αντίχριστη» ... Εγώ ήθελα να καθοδηγήσω τους ανθρώπους που φοβόντουσαν τη σεξουαλικότητα και τις αξίες τους, να δημιουργήσω κάτι φρέσκο και επαναστατικό."
"Μάζευα άρθρα, πλήρωνα φίλους για να γράφουν, ή για να μεταφράζουν, πέρασα ώρες ολόκληρες στήνοντας το, μαυρίζοντας τα δάχτυλά μου, αντιγράφοντας και κόβοντας."
"Θυμάμαι ένα τεύχος έκανε sold out μέσα σε μια μέρα. Ήταν σαν ταινία δράσης: έπαιρνα μοναδικές συνεντεύξεις από διανοούμενους, και τις συνδύαζα με καλλιτέχνες, και φωτογραφίες νεαρών αγοριών που τραβούσα σε όλη την Ελλάδα. Κάποτε χρειάστηκε να μαζέψω υπογραφές για την υπόθεση ενός δολοφόνου που κατηγορούταν όχι για το έγκλημα του, αλλά για το γεγονός του ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Πολλοί δημοσιογράφοι και πολιτικοί βοήθησαν τότε στην εκστρατεία μου."
"Το Κράξιμο δεν ήταν εύκολο να χρηματοδοτηθεί. Ψευτοακτιβιστές που προσποιήθηκαν ότι είναι φίλοι, ποτέ δεν βοήθησαν όταν οι φανατικοί άρχισαν να με μηνύουν κατά κόρων – Σερνόμουν επί τέσσερα χρόνια στα δικαστήρια για το Κράξιμο, για αιτίες ανόητες, όπως το γυμνό ή η βλασφημία."
"Και δεν ήταν εύκολο να έχω και διαφημίσεις με το περιεχόμενό του περιοδικού. Η πορνεία ήταν ο μόνος τρόπος. Ακόμη κι αν δεν είδα ποτέ το πεζοδρόμιο σαν μια δουλειά, αλλά περισσότερο σαν μια πρόκληση, μια στάση, ή ακόμη κι έναν τρόπο να διασκεδάζω."
"Κυνηγούσα πολιτιστικές φιγούρες για να με υποστηρίξουν. Αλλά η αλήθεια είναι ότι κατάφερνα να το εκδίδω πέφτοντας με τα μούτρα στο σκοτάδι και ξοδεύοντας νύχτες σε χαρούμενους, αλλά σκληρούς δρόμους."
"Θυμάμαι ένα περιστατικό με έναν αστυνομικό: Περίμενα για κανέναν πελάτη, κι ένας άντρα; με casual ρούχα μου ζήτησε να με πάρει στο αυτοκίνητό του. Αρνήθηκα - ενστικτωδώς δεν τον συμπάθησα. Προσπάθησε, τότε, βίαια να με αναγκάσει να μπω μέσα. Άρχισα να ουρλιάζω και η φίλη μου η Μπουμπού ήρθε από τη γωνία. Αρχίσαμε να τον βαράμε, τραβούσε τα μαλλιά μας, χαστούκιζε τα πρόσωπά μας.
Ένας ιερέας ήρθε για να βοηθήσει τον άντρα, και μας πήγαν στο αστυνομικό τμήμα. Όλη τη νύχτα οι αστυνομικοί μας έβριζαν και μας έφτυναν: «Ώστε εσείς είστε οι βρώμες που προσπάθησαν να δείρουν τον συνάδελφο μας τον αξιωματικό». Έτσι, βρήκαμε ένα μεταλλικό καπάκι Coca-Cola και γδάραμε τα χέρια και το λαιμό μας, και τους εκβιάσαμε ότι αν δεν θα μας αφήσουν να φύγουμε, θα τους κατηγορήσουμε για βασανιστήρια."
"Δεν σκέφτηκα ποτέ ότι κατέγραφα την πόλη μου. Εγώ ζούσα την πόλη μου. Άγρια. Εύχομαι τότε να μπορούσα να είχα φανταστεί το μέλλον μου ως καλλιτέχνης. Η πρώτη φωτογραφική μηχανή μου ήταν μιας σοβιετικής μάρκας που ονομάζεται Zenit. Την είχα πάρει από ένα παζάρι. Αργότερα, γνώρισα ένα πρεζόνι που μου πούλησε μια - πιθανόν κλεμμένη - Nikon F20 για 50 δολάρια."
"Φωτογράφιζα αυτά τα συνηθισμένα, αλλά σέξι αγόρια που ξόδευαν το χρόνο τους μαζί μου. Εκτός από τις ερωτικές εικόνες, υπήρχαν στο περιοδικό και πολιτικές. Φωτογραφίες μέσα από τα δικαστήρια, όπου κάποιος φίλος ή κάποιος εραστής μου που ήταν αναρχικός δικαζόταν, φωτογραφίες αστυνομικών που ήξερα ότι έδερναν τραβεστί, φωτογραφίες από τις πρώτες οργανωμένες πολιτικές κινήσεις για γκέι και τρανς δικαιώματα."
"Ήθελα να αναγκάσω την κοινή γνώμη να ακούσει, και να αλλάξει τις απόψεις του. Σήμερα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν μεγάλο ρόλο στις διαμαρτυρίες. Τότε είχαμε μόνο τα νεύρα και την ελευθερία μας να θυσιάσουμε."
"Η πρώτη προσπάθεια να οργανωθεί Gay Pride στην Αθήνα της δεκαετίας του '80 ήταν μια αποτυχία. Δεν ήρθε κανείς.
Οι ομοφυλόφιλοι φοβόντουσαν να φωνάξουν δυνατά τι είναι. Ξαναοργάνωσα Gay Pride μετά το 1990. Τότε δεν ήταν μια διοργάνωση πολυδιαφημισμένη. Ήταν περισσότερο κάτι σαν διονυσιακές γιορτές. Ήρθαν πολλοί άνθρωποι: αριστοκράτες, στρατιώτες που με γνώριζαν καλά, straight.
Φυσικά, όλοι πηδιόντουσαν πίσω από τους θάμνους. Τα πάρτι λάμβαναν χώρα στα αθηναϊκά δάση, γνωστά και ως «cruising parks». Πήρα τους δρόμους με ένα κουβά κόλλα, και κολλούσα τις αφίσες μόνη μου, σε κάθε τοίχο: «Η Δεσποινίς Πάολα παρουσιάζει».
Κανόνισα μπάντες, rave πάρτι.. Φανταστείτε να κοιμάστε σε μια υποκριτική, συντηρητική πόλη, κι ένα πρωί να ξυπνάτε με όλα αυτά.
Σήμερα, η οικονομική κρίση σημαίνει ότι φοβάμαι να μετρήσω τα χρήματά μου. Παλαιότερα, ξέφευγα αυθορμήτως από την πόλη, μαγείρευα για φίλους. Συνηθίζαμε να μοιραζόμαστε γιατί είχαμε πολλά, τώρα μοιραζόμαστε επειδή έχουμε λίγα. Δεν είμαι αισιόδοξη, αλλά ξέρω ότι συνήθως, όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί, οι τέχνες εκρήγνυται.
Με το Paola Project κάνω μικρά φιλμ για τη μετανάστευση, για την πολιτική, ή ακόμα και για την ανδρική πορνεία στην Αθήνα. Ταξιδεύω μεγάλες αποστάσεις με το χαλασμένο μου αυτοκίνητό, πληρώνοντας την εξωφρενική τιμή της βενζίνης, αλλά τουλάχιστον τώρα βλέπουν τα βίντεο μου ακόμα και στην Ουγκάντα, όπου η ομοφοβία είναι μεγάλο πρόβλημα.
Κάνω φιλμ για την Αρχαία Ελληνική Ιστορία γιατί η Χρυσή Αυγή – το ελληνικό νεοφασιστικό κόμμα- την χρησιμοποιεί όπως την συμφέρει, σαν κάποιου είδους αρρωστημένο branding.
Μερικές φορές φοβάμαι - ζω δίπλα στα γραφεία τους. Αλλά ντρέπομαι για αυτούς τους σύγχρονους Ναζί, οι οποίοι είναι πιθανότατα αγράμματοι ψυχοπαθείς, με προβλήματα στύσης.
Οι πολιτικοί μας σήμερα χρησιμοποιούν τον φόβο και τους μετανάστες ως αποδιοπομπαίους τράγους, χωρίς να βρίσκουν μια λύση σε αυτή την οικονομική κρίση.
Είμαι 54 ετών και έχω ζήσει τη ζωή μου στα άκρα. Αλλά κοιτάζοντας τώρα τις παλιές μου φωτογραφίες τις βρίσκω νοσταλγικές, με ένα γλυκό τρόπο. Μερικοί έχουν πεθάνει, άλλοι έχουν πλέον οικογένειες..
Ο χρόνος μας αλλάζει όλους. Νιώθω χορτασμένη από αγάπη, σεξ, και εμπειρίες. Αν θα μπορούσα να έχω και το δικό μου σπιτάκι, θα ήμουν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον κόσμο."
[ Επιμέλεια Άλκηστη Γεωργίου ]
**Dazed Digital:
Paola Revenioti: The Greek transgender activist on blowing up sexual taboos in the name of art.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80, η Πάολα Ρεβενιώτη, transgender καλλιτέχνιδα και ιερόδουλη, εξέδιδε το τρανς-αναρχικό fanzine To Κράξιμο.
Χρηματοδοτούμενο από τα χρήματα που έβγαζε ως πόρνη, το περιοδικό Κράξιμο πρωτοστάτησε στον αγώνα υπέρ των δικαιωμάτων των γκέι και των τρανς, συνδυάζοντας στις σελίδες του συνεντεύξεις ελλήνων ποιητών και διανοουμένων, συνεντεύξεις διαφόρων μικρό-απατεώνων των αθηναϊκών δρόμων, και φωτογραφικό υλικό από την ζωή της ίδιας της Πάολα – εικόνες που έχουν συγκριθεί με την δουλειά του Larry Clark και του Walter Pfeiffer.
Σήμερα, συνεχίζει την καλλιτεχνική της πορεία και τον ακτιβισμό, με τα ντοκιμαντέρ που γυρίζει στην Αθήνα, 'The PaolaProjects'. Η παρακάτω συνέντευξη είναι από το τεύχος Μαΐου του περιοδικού Dazed & Confused.
"Γεννήθηκα το 1959 στον Πειραιά -ιστορικό μέρος. Καπετάνιοι και έμποροι από τα νησιά του Αιγαίου, συγκεντρώνονταν γύρω από το μεγάλο λιμάνι, με τα νεοκλασικά σπίτια, ενώ από την άλλη πλευρά της πόλης βρισκόταν η Τρούμπα, η γειτονιά με τα καμπαρέ, τα παλιά πορνεία, και τους κινηματογράφους που έπαιζαν ερωτικές ταινίες μετά το ηλιοβασίλεμα. Το αμερικανικό ναυτικό ήταν αγκυροβολημένο στα ανοικτά των ακτών. Ο πατέρας μου δούλευε σε ένα εργοστάσιο και η μητέρα μου ήταν κομμώτρια.""Θυμάστε την Tadzio, από τον 'Θάνατο στη Βενετία'; Έτσι ακριβώς έμοιαζα τότε, με τα μακριά ξανθά μου μαλλιά. Τα αγόρια του Πειραιά δεν ήταν μαλθακά σαν τους Αθηναίους. Ήξεραν πώς να αποπλανούν.. "
"Θυμάμαι τη γιαγιά μου να μου δείχνει ένα κομμάτι γης, ένα καλοκαίρι, και να μου λέει: «Αυτό μια μέρα θα είναι δικό σου» -μια μικρή αυλή, όχι τίποτα, αλλά στα μάτια τα δικά μου φάνταζε δάσος. Για την οικογένεια του πατέρα μου, όμως, ήταν μια κληρονομιά που δεν μου άξιζε. Ήμουν «αδερφή» -ντροπή μεγάλη για αυτούς. Ήθελα να ζήσω ελεύθερα και να ξεφύγω από αυτό το οικογενειακό περιβάλλον, γι 'αυτό και κατατάχθηκα στο Ναυτικό.
"Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία μιας σωστής εκπαίδευσης, μα στη ζωή μου γνώρισα εξαιρετικούς ανθρώπους, και μορφωνόμουν από αυτούς."
"Στα 20 μου μετακόμισα στα Εξάρχεια, στην Αθήνα. Τα Εξάρχεια ήταν τότε μια όαση ποιητών, ζωγράφων, μουσικών και διανοούμενων. Μια πραγματικά επαναστατική γειτονιά. Οι περισσότεροι απ' αυτούς που γνώρισα τότε, έγιναν διάσημοι εν καιρώ. Θέλαμε να αλλάξουμε τον κόσμο. Άρχισα ν' ασχολούμαι πλέον επίσημα με την πολιτική - ως η πρώτη τραβεστί υποψήφια με το Εναλλακτικό Κόμμα των Οικολόγων. Οι απόψεις μου ήταν κατά βάση αντι-εξουσιαστικές και φλέρταραν με την αναρχία. Κάναμε καταλήψεις σε πανεπιστήμια, διαδηλώσεις και πορείες."
"Ξεκίνησα το δικό μου πειρατικό ραδιόφωνο στα Εξάρχεια με χρήματα από την δουλειά μου ως πόρνη. Άρχιζα δουλειά στις εννέα το βράδυ και μέχρι τις 11 είχα περίπου 25 πελάτες, πράγμα που μεταφράζεται χρηματικά στο να «τρέχει» ο σταθμός από τα μεσάνυχτα, έως τις 5 το πρωί."
"Πάντα έπαιζα σκληρά με την αστυνομία. Με συνέλαβαν δύο φορές για το σταθμό - την πρώτη φορά πρόλαβα να κρύψω τον εξοπλισμό σε κάποιους κομμουνιστές γείτονες. Όλη η Αθήνα άκουγε την «τρελό Πάολα». Με έπαιρναν τηλέφωνο, ξεκινούσαμε φιλοσοφικές συζητήσεις στον αέρα, κανονίζαμε μέχρι και ραντεβού στα τυφλά. Μου έκαναν έξωση από το διαμέρισμά μου, γιατί κάθε βράδυ σύχναζαν εκεί δεκάδες αγόρια, κάνοντας θόρυβο."
"Άρχισα το περιοδικό μου, Το Κράξιμο, γιατί υπήρχε έντονη η ανάγκη να ακουστεί μια διαφορετική φωνή. Ήταν άγριες εποχές τότε: η αστυνομία συλλάμβανε τις τραβεστί για πλάκα. Όταν είναι παράνομο να είσαι ο εαυτός σου, δεν έχεις καμία άλλη επιλογή από το να αντεπιτεθείς. Δημοσίευσα εκθέσεις αστυνομικής βαρβαρότητας και βίας - θυμηθείτε δεν υπήρχε internet τότε."
"Ήταν συντηρητικές εποχές.. Οι άνθρωποι φώναζαν πράγματα στον δρόμο όπως «πόρνη», «απόβρασμα», «Αντίχριστη» ... Εγώ ήθελα να καθοδηγήσω τους ανθρώπους που φοβόντουσαν τη σεξουαλικότητα και τις αξίες τους, να δημιουργήσω κάτι φρέσκο και επαναστατικό."
"Μάζευα άρθρα, πλήρωνα φίλους για να γράφουν, ή για να μεταφράζουν, πέρασα ώρες ολόκληρες στήνοντας το, μαυρίζοντας τα δάχτυλά μου, αντιγράφοντας και κόβοντας."
"Θυμάμαι ένα τεύχος έκανε sold out μέσα σε μια μέρα. Ήταν σαν ταινία δράσης: έπαιρνα μοναδικές συνεντεύξεις από διανοούμενους, και τις συνδύαζα με καλλιτέχνες, και φωτογραφίες νεαρών αγοριών που τραβούσα σε όλη την Ελλάδα. Κάποτε χρειάστηκε να μαζέψω υπογραφές για την υπόθεση ενός δολοφόνου που κατηγορούταν όχι για το έγκλημα του, αλλά για το γεγονός του ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Πολλοί δημοσιογράφοι και πολιτικοί βοήθησαν τότε στην εκστρατεία μου."
"Το Κράξιμο δεν ήταν εύκολο να χρηματοδοτηθεί. Ψευτοακτιβιστές που προσποιήθηκαν ότι είναι φίλοι, ποτέ δεν βοήθησαν όταν οι φανατικοί άρχισαν να με μηνύουν κατά κόρων – Σερνόμουν επί τέσσερα χρόνια στα δικαστήρια για το Κράξιμο, για αιτίες ανόητες, όπως το γυμνό ή η βλασφημία.""Και δεν ήταν εύκολο να έχω και διαφημίσεις με το περιεχόμενό του περιοδικού. Η πορνεία ήταν ο μόνος τρόπος. Ακόμη κι αν δεν είδα ποτέ το πεζοδρόμιο σαν μια δουλειά, αλλά περισσότερο σαν μια πρόκληση, μια στάση, ή ακόμη κι έναν τρόπο να διασκεδάζω."
"Κυνηγούσα πολιτιστικές φιγούρες για να με υποστηρίξουν. Αλλά η αλήθεια είναι ότι κατάφερνα να το εκδίδω πέφτοντας με τα μούτρα στο σκοτάδι και ξοδεύοντας νύχτες σε χαρούμενους, αλλά σκληρούς δρόμους."
"Θυμάμαι ένα περιστατικό με έναν αστυνομικό: Περίμενα για κανέναν πελάτη, κι ένας άντρα; με casual ρούχα μου ζήτησε να με πάρει στο αυτοκίνητό του. Αρνήθηκα - ενστικτωδώς δεν τον συμπάθησα. Προσπάθησε, τότε, βίαια να με αναγκάσει να μπω μέσα. Άρχισα να ουρλιάζω και η φίλη μου η Μπουμπού ήρθε από τη γωνία. Αρχίσαμε να τον βαράμε, τραβούσε τα μαλλιά μας, χαστούκιζε τα πρόσωπά μας.
Ένας ιερέας ήρθε για να βοηθήσει τον άντρα, και μας πήγαν στο αστυνομικό τμήμα. Όλη τη νύχτα οι αστυνομικοί μας έβριζαν και μας έφτυναν: «Ώστε εσείς είστε οι βρώμες που προσπάθησαν να δείρουν τον συνάδελφο μας τον αξιωματικό». Έτσι, βρήκαμε ένα μεταλλικό καπάκι Coca-Cola και γδάραμε τα χέρια και το λαιμό μας, και τους εκβιάσαμε ότι αν δεν θα μας αφήσουν να φύγουμε, θα τους κατηγορήσουμε για βασανιστήρια."
"Δεν σκέφτηκα ποτέ ότι κατέγραφα την πόλη μου. Εγώ ζούσα την πόλη μου. Άγρια. Εύχομαι τότε να μπορούσα να είχα φανταστεί το μέλλον μου ως καλλιτέχνης. Η πρώτη φωτογραφική μηχανή μου ήταν μιας σοβιετικής μάρκας που ονομάζεται Zenit. Την είχα πάρει από ένα παζάρι. Αργότερα, γνώρισα ένα πρεζόνι που μου πούλησε μια - πιθανόν κλεμμένη - Nikon F20 για 50 δολάρια."
"Φωτογράφιζα αυτά τα συνηθισμένα, αλλά σέξι αγόρια που ξόδευαν το χρόνο τους μαζί μου. Εκτός από τις ερωτικές εικόνες, υπήρχαν στο περιοδικό και πολιτικές. Φωτογραφίες μέσα από τα δικαστήρια, όπου κάποιος φίλος ή κάποιος εραστής μου που ήταν αναρχικός δικαζόταν, φωτογραφίες αστυνομικών που ήξερα ότι έδερναν τραβεστί, φωτογραφίες από τις πρώτες οργανωμένες πολιτικές κινήσεις για γκέι και τρανς δικαιώματα."
"Ήθελα να αναγκάσω την κοινή γνώμη να ακούσει, και να αλλάξει τις απόψεις του. Σήμερα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν μεγάλο ρόλο στις διαμαρτυρίες. Τότε είχαμε μόνο τα νεύρα και την ελευθερία μας να θυσιάσουμε."
"Η πρώτη προσπάθεια να οργανωθεί Gay Pride στην Αθήνα της δεκαετίας του '80 ήταν μια αποτυχία. Δεν ήρθε κανείς.
Οι ομοφυλόφιλοι φοβόντουσαν να φωνάξουν δυνατά τι είναι. Ξαναοργάνωσα Gay Pride μετά το 1990. Τότε δεν ήταν μια διοργάνωση πολυδιαφημισμένη. Ήταν περισσότερο κάτι σαν διονυσιακές γιορτές. Ήρθαν πολλοί άνθρωποι: αριστοκράτες, στρατιώτες που με γνώριζαν καλά, straight.
Φυσικά, όλοι πηδιόντουσαν πίσω από τους θάμνους. Τα πάρτι λάμβαναν χώρα στα αθηναϊκά δάση, γνωστά και ως «cruising parks». Πήρα τους δρόμους με ένα κουβά κόλλα, και κολλούσα τις αφίσες μόνη μου, σε κάθε τοίχο: «Η Δεσποινίς Πάολα παρουσιάζει».
Κανόνισα μπάντες, rave πάρτι.. Φανταστείτε να κοιμάστε σε μια υποκριτική, συντηρητική πόλη, κι ένα πρωί να ξυπνάτε με όλα αυτά.
Σήμερα, η οικονομική κρίση σημαίνει ότι φοβάμαι να μετρήσω τα χρήματά μου. Παλαιότερα, ξέφευγα αυθορμήτως από την πόλη, μαγείρευα για φίλους. Συνηθίζαμε να μοιραζόμαστε γιατί είχαμε πολλά, τώρα μοιραζόμαστε επειδή έχουμε λίγα. Δεν είμαι αισιόδοξη, αλλά ξέρω ότι συνήθως, όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί, οι τέχνες εκρήγνυται.
Με το Paola Project κάνω μικρά φιλμ για τη μετανάστευση, για την πολιτική, ή ακόμα και για την ανδρική πορνεία στην Αθήνα. Ταξιδεύω μεγάλες αποστάσεις με το χαλασμένο μου αυτοκίνητό, πληρώνοντας την εξωφρενική τιμή της βενζίνης, αλλά τουλάχιστον τώρα βλέπουν τα βίντεο μου ακόμα και στην Ουγκάντα, όπου η ομοφοβία είναι μεγάλο πρόβλημα.Κάνω φιλμ για την Αρχαία Ελληνική Ιστορία γιατί η Χρυσή Αυγή – το ελληνικό νεοφασιστικό κόμμα- την χρησιμοποιεί όπως την συμφέρει, σαν κάποιου είδους αρρωστημένο branding.
Μερικές φορές φοβάμαι - ζω δίπλα στα γραφεία τους. Αλλά ντρέπομαι για αυτούς τους σύγχρονους Ναζί, οι οποίοι είναι πιθανότατα αγράμματοι ψυχοπαθείς, με προβλήματα στύσης.
Οι πολιτικοί μας σήμερα χρησιμοποιούν τον φόβο και τους μετανάστες ως αποδιοπομπαίους τράγους, χωρίς να βρίσκουν μια λύση σε αυτή την οικονομική κρίση.
Είμαι 54 ετών και έχω ζήσει τη ζωή μου στα άκρα. Αλλά κοιτάζοντας τώρα τις παλιές μου φωτογραφίες τις βρίσκω νοσταλγικές, με ένα γλυκό τρόπο. Μερικοί έχουν πεθάνει, άλλοι έχουν πλέον οικογένειες..
Ο χρόνος μας αλλάζει όλους. Νιώθω χορτασμένη από αγάπη, σεξ, και εμπειρίες. Αν θα μπορούσα να έχω και το δικό μου σπιτάκι, θα ήμουν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον κόσμο."
[ Επιμέλεια Άλκηστη Γεωργίου ]
**Dazed Digital:
Paola Revenioti: The Greek transgender activist on blowing up sexual taboos in the name of art.
