26/6/13

Ελφρίντε Γέλινεκ "Λαγνεία"


«Η γυναίκα βρίσκεται υπό την προστασία του ιερού οικογενειακού του ονόματος και των λογαριασμών του, για τους οποίους κάνει τακτικές αναφορές.... Εκείνη πρέπει να ξέρει τι καλό άντρα που έχει. Ξέρει όμως και αυτός ότι ο κήπος της, πάντοτε ανοιχτός, είναι πολύ κατάλληλος για τον άντρα της, που θέλει να σκαλίζει και να γρυλίζει. Κάτι που είναι δικό του πρέπει και να το χρησιμοποιεί, τι άλλο το θέλουμε δηλαδή;».

«Του αρέσει να βλέπει την πιο καλοντυμένη γυναίκα του τόπου να περιφέρεται πνιγμένη στην ίδια της τη βρωμιά. Στην ιερή μεταμόρφωση προσάρμοσε το σώμα της στα δικά του μέτρα. Είναι ένα σκεύος προορισμένο για αντλήσεις, που τη νύχτα όμως ξαναγεμίζει. Με το κλειδί της πύλης του σπιτιού στο χέρι έχει εξασφαλίσει κανείς ήδη το δικαίωμα για το καθημερινό πιάτο και μπορεί να τραβήξει την κλειτορίδα ή και να κλείσει με πάταγο την πόρτα της τουαλέτας.».


Με γλώσσα που βρίθει μεταφορών, παραλληλισμών και σεξουαλικών περιγραφών, η Γέλινεκ ανάγει με λογοτεχνική υπερβολή τη σεξουαλική ικανοποίηση ως την κυριότερη από τις αντλήσεις του άντρα από το σκεύος που ονομάζεται γυναίκα (του). Το κείμενο καθεαυτό λειτουργεί αντιπορνογραφικά, καθώς η σεξουαλική περιγραφή χρησιμοποιείται κάθε άλλο παρά για να ερεθίσει. Η έννοια της ερωτικής συνεύρεσης απουσιάζει εντελώς και τη θέση της έρχεται να πάρει η πολιτικού χαρακτήρα καθημερινή επιβεβαίωση της αγοραπωλησίας που έχει λάβει χώρα μεταξύ των συζύγων: η γυναίκα έχει πουλήσει (τον εαυτό της) και ο άντρας έχει αγοράσει - και μάλιστα ακριβά. Κάθε βράδυ απαιτεί στο χέρι (και σε άλλα μέρη του σώματος) τους τίτλους ιδιοκτησίας του. Η γυναίκα από την άλλη έχει δια παντός κερδίσει περίοπτη κοινωνική θέση, πλούτο, ασφάλεια, λούσα, το μονίμως αχόρταγο μόριο του συζύγου και ένα παιδί, πιστό και φρικτό αντίγραφο του πιστού και φρικτού πατέρα του (δυστυχώς για τη γυναίκα, ο άντρας αρκείται στο να σοδομεί την ίδια και μόνο).

Ένα σκληρό και σαγηνευτικό ανάγνωσμα, που σκιαγραφεί την εικόνα μιας κοινωνίας μέσα από την κλειδαρότρυπα των περισσότερο ιδιωτικών στιγμών. Η αστική τάξη και ο καθωσπρεπισμός της αποδομούνται βάναυσα, καθώς καθίστανται κοινωνικά συμβόλαια, και μάλιστα από εκείνα με δυσμενείς όρους. Ένα ανάγνωσμα για όσους θέλουν πραγματικά να αναρωτηθούν κατά πόσο μετά από 25 χρόνια από τη συγγραφή του βιβλίου έχουν αλλάξει οι ανθρώπινες συναλλαγές στην ουσία τους. Διατίθενται προς δια βίου πώληση πλέον οι γυναίκες; Είναι οι άντρες πρόθυμοι αγοραστές; Αν ναι, είναι μεγαλύτερο το κέρδος ή η ζημία; Μπορεί κανείς να βγει αλώβητος από το ανθρώπινο χρηματιστήριο;

Δεν υπάρχουν σχόλια: