Η φωτογράφος Susan Meiselas φωτίζει τα άδυτα της ανθρώπινης
σεξουαλικότητας.
To Pandora’s Box, ένα από τα πιο εκλεπτυσμένα S&M clubs
της Νέας Υόρκης δεν κρύβει την ύπαρξη του. Σχεδόν όλοι ξέρουν πού βρίσκεται
αλλά δεν μπορούν όλοι να μπουν μέσα εύκολα εκτός κι αν μέρος του προσωπικού ή
τακτικοί πελάτες.
Το 1995 η σπουδαία φωτογράφος Susan Meiselas κατόρθωσε όχι
απλώς να μπει στα ενδότερα του club αλλά να αποτυπώσει, με μια σειρά
φωτογραφιών, τις προσωπικές συναντήσεις που πραγματοποιούνται στα κελιά του.
H Μeiselas ήταν ήδη διάσημη λόγω της δουλειάς της που
αφορούσε στα ανθρώπινα δικαιώματα στη Νότια Αμερική. Ήταν αυτή που είχε
τραβήξει την περίφημη φωτογραφία “Molotav Man” που αποτέλεσε σύμβολο της
ανατροπής του Somoza από τους Σαντινίστας.
Οι λήψεις της στο Pandora’s Box είχαν ως αποτέλεσμα να
ενδιαφερθεί για το BDSM σύμπαν ένα κοινό που ίσως ποτέ να μην ασχολούταν
διαφορετικά. 20 χρόνια μετά η Meiselas μίλησε για την εμπειρία της στο refinery29.com
και ανακαλεί τα συναισθήματα που ένιωσε η ίδια αλλά και όσα είδε να γεννιούνται
και να εξελίσσονται μπροστά της. «Φυσικά και είναι ένας μυστικός κόσμος. Πολλοί από τους άντρες φορούσαν μάσκες για να
κρύψουν το ποιοι ήταν. Βασικό κλειδί για να μπορέσω να υπάρξω ανάμεσα τους ήταν
οι σχέσεις που ανέπτυξα με τις dominatrix. Με ήθελαν εκεί» θυμάται η Meiselas
που κατάφερε να ενσωματωθεί τόσο στο περιβάλλον ώστε «έκαναν ό,τι ήθελαν να
κάνουν ο ένας στον άλλον, δεν σκεφτόντουσαν την κάμερα».
Η Meiselas δεν ήταν μόνη της σε όλη αυτή την διαδικασία.
Συνεργάστηκε με τον βρετανό σκηνοθέτη Nick Broomfield, που γύριζε ένα
τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ για την S&Μ κοινότητα. Ο Broomfield γνώριζε το
βιβλίο που είχε εκδώσει στα 70ς η Meiselas με τίτλο “Carnival Streapers” και
που αφορούσε τα δημόσια show αλλά και την ζωή γυναικών που έκαναν strip tease
στη Νέα Αγγλία, την Πενσιλβάνια και τη Νότια Καρολίνα και ήταν αυτός που την
προσκάλεσε στο Pandora’s Box.
«Για εμένα λοιπόν δεν ήταν κάτι άσχετο γιατί είχε μια συνέπεια
σε σχέση με αυτό που είχα κάνει 20 χρόνια πριν. Βέβαια, δεν είχα ιδέα τι να
περιμένω. Δεν είχα κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μου που το αναζητούσα εκεί. Για
διάφορους λόγους ήταν μια ιδιαιτέρως θεατρική εμπειρία. Στο κάτω κάτω
βρισκόμουν ξαφνικά στα παρασκήνια ενός κόσμου που λειτουργούσε με
συγκεκριμένους κώδικες. Επίσης ήταν μια καθηλωτική εμπειρία και το εννοώ και
κυριολεκτικά. Μπορούσα να πάω κατά τις δύο το μεσημέρι και να μείνω εκεί για
δώδεκα ώρες κι αυτό συνέβαινε για εβδομάδες».
Η Meiselas γνώρισε dominatrix που εργάζονταν στο club και
ζούσαν κατά κάποιο τρόπο μια διπλή ζωή καθώς κανείς δεν ήξερε για την παρουσία
τους εκεί «Κάποιες είχαν και πρωινές δουλειές, κάποιες ήταν μητέρες».
Η Meiselas θυμάται τις σχέσεις που αναπτύσσονταν ανάμεσα
στους πελάτες και τις γυναίκες «Ο κώδικας μεταξύ του υποτακτικού και της
dominatrix δεν ήταν μόνο βασικός αλλά επιβεβλημένος. Το όριζαν οι ίδιοι και
μπορούσε να ήταν κάτι απλό όπως «Κυρία, έλεος» μέχρι κάποιο σινιάλο. Ο πελάτης
διάλεγε το είδος του μαστιγίου, την ένταση των χτυπημάτων, ο ίδιος έπρεπε να
καθορίσει την αντοχή του στον πόνο και όλο αυτό εξαρτιόταν κάθε φορά από τον
άνθρωπο. Ήταν συναρπαστικό στο ότι ήμουν μπροστά σε αυτές τις, ας τις πούμε,
διαπραγματεύσεις των αντρών με τις dominatrix».
Η φωτογράφος είχε βρεθεί σε ακραίες καταστάσεις και στη
Νότια Αμερική με άγριες ανακρίσεις αλλά δεν είχε ζήσει ποτέ βασανιστήρια. Στο
Pandora ‘s Box έζησε από κοντά τέτοιες καταστάσεις αλλά αυτό που έκανε
συγκλονιστική την εμπειρία ήταν ότι «εκτέθηκα στη δυναμική τις επιλογής και
εξερεύνησα τι σημαίνει να ικανοποιείς την επιθυμία για πόνο».
Επιπλέον η Meiselas διαπίστωσε από κοντά ότι τα ακραία φετίχ
έφερναν πιο κοντά τους δύο ανθρώπους που συμμετείχαν, ότι σπάνια η συνάντηση
γινόταν για μια και μόνο φορά και ότι το σύνηθες ήταν να δημιουργούνται
σταθερές, προσωπικές σχέσεις με μεγάλο βαθμό οικειότητας.
Από την άλλη η φωτογράφος ενδιαφέρεται και για την κοινωνική
διάσταση του θέματος «Βλέπω ότι με τα χρόνια τα ερωτήματα παραμένουν τα ίδια.
Oι sex workers τροφοδοτούν τη φαντασίωση; Μήπως η βιομηχανία του σεξ ελέγχει
και απελευθερώνει τη φαντασίωση με έναν πιο παραγωγικό τρόπο ώστε να παραμένει
στο πλαίσιο του κοινωνικά αποδεκτού;»
Την ίδια την ενδιαφέρει με κάθε δουλειά της να ανοίγει έναν
διάλογο, να δίνει την δυνατότητα μιας διαφορετικής οπτικής.
Αν μη τι άλλο στο Pandora ‘s Box οι κανόνες της
«νορμάλ» (γιατί τι είναι νορμάλ στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα;) κοινωνίας και
οι στενόμυαλες θεωρήσεις καταρρέουν. Τα όρια μπαίνουν σύμφωνα με τις επιθυμίες
και όχι με τις κοινωνικές επιταγές. Και τελικά αυτό είναι το πιο σοκαριστικό
απ’ όλα
